Ngày tôi nhận được tin Minh mất, trời Hà Nội mưa rơi rả rích. Mưa tháng Ba không quá lớn, chỉ đủ làm những tán lá ven đường run lên như người ta khẽ thở dài. Tôi đứng dưới hiên văn phòng, nhìn dòng người hối hả chạy qua mà đầu óc cứ trống rỗng. Điện thoại trong tay tôi vẫn sáng màn hình với dòng tin nhắn ngắn ngủi: “Minh bị tai nạn. Không qua khỏi.” Chỉ bấy nhiêu, nhưng tâm trí tôi dường như đã bị lạc một nơi xa xôi nào, không còn hiểu rõ những gì đang diễn ra.
Tôi quen Minh từ năm lớp 10. Cậu ấy là kiểu người dễ làm người khác yêu mến—thoải mái, chân thành và hay cười đến mức khiến người đối diện cũng phải bật cười theo. Có thời gian, chúng tôi đi học chung, ăn chung, và mơ mộng về đủ thứ trên đời. Minh thích trở thành nhiếp ảnh gia, còn tôi khi ấy chỉ mong được học lên thành phố. Hai đứa thường hay ngồi trên bãi đất trống sau trường, nơi nhìn xuống cả thung lũng cam trải dài trước mắt. Minh bảo: “Cuộc sống rộng thế này, có khi sau này mỗi đứa một nơi xa lắc.” Tôi cười: “Miễn còn nhớ nhau là được.”
Lúc đó, tôi không biết có những câu nói tưởng chỉ là đùa nhưng lại hóa thành những vết cứa âm ỉ suốt cả cuộc đời.
Năm chúng tôi 22 tuổi, tôi đã lên thành phố được vài năm, còn Minh vẫn ở quê, vừa làm vừa học nghề. Cuộc sống bận rộn khiến cả hai thưa dần những cuộc trò chuyện. Vẫn thỉnh thoảng nhắn nhau vài câu, nhưng chẳng còn những buổi nói chuyện đến nửa đêm như trước. Nghĩ lại, tôi thấy mình đã mặc nhiên cho rằng tình bạn là một thứ bền bỉ, cứ đặt đó là còn mãi, chẳng cần chăm sóc gì nhiều.
Cho đến ngày Minh đi chụp hình cho một sự kiện của trường cũ thì gặp tai nạn. Một chiếc xe tải mất phanh. Một khoảnh khắc ngắn ngủi. Và một cuộc đời kết thúc.
Tôi về lại thị trấn ngay trong đêm. Con đường từ bến xe về nhà Minh quen thuộc đến mức mỗi cột điện, mỗi góc rẽ đều nhắc tôi nhớ về thời học trò. Nhưng lần này, cảnh vật loang màu của sự mất mát. Mùi nhang thoảng từ xa khiến cổ họng tôi nghẹn lại. Những người quen đến chia buồn, ai cũng nói cậu ấy hiền lành, thương người—những điều tôi biết rất rõ. Tôi đứng trước bàn thờ, nhìn di ảnh Minh cười tươi như mọi ngày, mà trái tim như một chiếc lá bị nhàu nát trong mưa gió.
Tối đó, tôi ngồi trước hiên nhà Minh. Trời yên lặng đến mức chỉ nghe tiếng gió lùa qua những hàng cây. Tôi cố nhớ những khoảnh khắc của hai đứa, như người sợ đánh rơi viên ngọc quý cuối cùng còn sót lại. Nhưng càng cố, tôi càng nhận ra có quá nhiều ngày tháng đã trôi qua mà tôi không hề để ý. Những tin nhắn chưa trả lời. Những cuộc hẹn “lúc khác gặp”. Những câu hỏi “dạo này sao rồi” mà tôi chỉ đáp qua loa.
Cuộc sống, hóa ra, chẳng đợi ai bao giờ.
Đêm đó, tôi nhận ra một điều giản dị mà cay đắng: cuộc sống vô thường, mong manh như sương trên ngọn cỏ. Một khúc cua, một quyết định, một sự cố bất ngờ — cũng đủ để tách một con người ra khỏi thế giới này vĩnh viễn. Chúng ta vẫn biết điều đó, nhưng chỉ đến khi đối diện thật sự, ta mới cảm nhận được nó rõ ràng đến mức đau buốt.
Kể từ sau sự ra đi của Minh, mỗi buổi sáng thức dậy, tôi đều cố dừng lại vài giây để thở sâu, để nhận ra mình còn sống, còn cơ hội yêu thương và được yêu thương. Tôi tập quan tâm đến những người xung quanh hơn, dù chỉ là những điều nhỏ nhất: hỏi thăm gia đình, dành thời gian cho bạn bè, nói lời cảm ơn hay xin lỗi đúng lúc. Tôi không còn để những mối quan hệ quan trọng trôi đi trong sự chần chừ và bận rộn.
Tôi học cách trân trọng từng khoảnh khắc, ngay cả những khoảnh khắc bình thường đến mức dễ bị bỏ qua. Bởi tôi biết, có những người như Minh—những nụ cười, câu chuyện, ước mơ của họ—sẽ không bao giờ quay lại. Điều duy nhất còn lại chỉ là ký ức và cách chúng ta sống sao cho xứng đáng với những người đã rời đi.
Và hơn hết, tôi hiểu rằng: hãy quan tâm tới mọi người khi còn có thể. Đừng để một cuộc chia tay vĩnh viễn buộc ta phải ngồi lặng trong đêm và tự hỏi: “Giá như mình đã nói với họ nhiều hơn, giá như mình đã ôm họ thêm một lần.”
Giờ đây, mỗi khi trời mưa lất phất như hôm ấy, tôi lại nhớ đến Minh. Nhưng thay vì chỉ đau buồn, tôi tự nhủ rằng chính sự mất mát ấy đã dạy tôi cách sống trọn vẹn hơn, tử tế hơn, và biết nâng niu từng phút giây.
Như một lời tạm biệt không nói thành lời… mà tôi sẽ mang theo suốt cuộc đời.