Có lẽ mỗi người đều có một lý tưởng để theo đuổi, dù đôi khi chúng ta không gọi tên nó được. Lý tưởng không phải là một đích đến rực rỡ ở cuối con đường, mà là nhịp đập âm thầm trong từng bước chân mình trên toàn bộ hành trình. Tôi luôn tin rằng con người chỉ thật sự sống khi biết mình đang đi về đâu, và vì điều gì. Có những lúc lý tưởng trở nên mơ hồ, nhưng tôi biết rằng thứ thôi thúc tôi thức dậy mỗi sáng chính là khát vọng muốn sống “đúng” nhất có thể – đúng với con người thật của mình, đúng với những giá trị tôi tin tưởng và đúng với những điều khiến tâm hồn tôi rạo rực.
Lý tưởng đôi khi không có hình hài rõ ràng. Nó giống một dòng nước ngầm, ẩn sâu, lặng lẽ, nhưng bền bỉ. Mỗi trang sách triết học, mỗi khoảnh khắc chiêm nghiệm, mỗi lần viết xuống một trải nghiệm – tất cả đều dẫn tôi lại gần hơn với câu hỏi quan trọng nhất của cuộc đời: Ý nghĩa của đời sống là gì?
Và rồi tôi nhận ra rằng, ý nghĩa không nằm ở câu trả lời, mà nằm ở hành trình đi tìm nó.
Những khó khăn trên hành trình theo đuổi
Chặng đường nào trải bước trên hoa hồng. Bàn chân cũng thấm đau vì những mũi gai.
Hành trình nào cũng có những đoạn đường quá đỗi khó khăn khiến ta phải chùn bước. Theo đuổi lý tưởng – nghe thật đẹp – nhưng nó cũng có thể trở thành một gánh nặng trong đời. Có những ngày tôi cảm thấy mình lạc lõng giữa những người đang hối hả mưu sinh, phấn đấu vì những mục tiêu gọi tên được: một công việc ổn định, một khoản thu nhập rõ ràng, một kế hoạch đời sống có thể giải thích cho người khác.
Còn tôi, tôi chỉ có lý tưởng – thứ không ai nhìn thấy, không ai đo đếm được.
Tôi đã từng không biết phải giải thích thế nào khi người thân hỏi:
“Con đang theo đuổi cái gì thế? Tương lai con sẽ đi về đâu?”
Tôi không trả lời được. Bởi lý tưởng là cuộc đối thoại giữa tôi và chính mình, không phải giữa tôi và người khác. Mà thậm chí đôi khi tôi cũng không thể trả lời cho chính mình.
Khó khăn không đến từ việc lý tưởng xa vời, mà đến từ việc ta phải đi một mình phần lớn chặng đường đó.
Sự đánh đổi
Đã có lúc tôi nhìn vào những người bạn của mình – những người chọn một cuộc sống “bình thường” theo nghĩa phổ biến: một công việc ổn định, lộ trình thăng tiến rõ ràng, cuối tuần cà phê đôi ba chỗ, mỗi năm đi du lịch vài lần.
Và tôi tự hỏi:
Liệu mình có đang tự làm khó mình không?
Liệu mình có thể hạnh phúc với một lối sống giản dị như vậy?
Thật lòng mà nói, tôi cũng khao khát những điều ấy. Một phần trong tôi thèm sự an toàn, sự chắc chắn. Nhưng mỗi khi tôi thử tưởng tượng mình bước vào một cuộc sống hoàn toàn có thể dự đoán trước, tôi lại thấy thiếu đi một mảnh ghép của chính mình. Có lẽ đánh đổi lớn nhất của việc theo đuổi lý tưởng là ta chấp nhận sống trong vùng mơ hồ – nơi không có gì đảm bảo, không có gì ổn định – nhưng lại chứa đầy sinh khí.
Tôi đánh đổi cảm giác an toàn để đổi lấy cảm giác phiêu lưu đầy đam mê của trái tim.
Những ý nghĩ bỏ cuộc
Có những khi áp lực cuộc sống thực tại quá lớn, tôi day dứt đứng trước những lựa chọn, đầu tôi căng lên như thể có thể vỡ tung và tôi tự hỏi: “Hay là dừng lại?”
Không phải vì tôi hết yêu lý tưởng của mình. Chỉ là hành trình sống theo một điều trừu tượng đôi lúc khiến tôi kiệt sức.
Bỏ cuộc đôi khi trông có vẻ nhẹ nhàng hơn – tôi chỉ cần buông tay, bước sang con đường mà ai cũng đi.
Nhưng mỗi lần ý nghĩ ấy trỗi dậy, một tiếng nói khác lại thì thầm trong tôi:
“Nếu con đường này dễ dàng, nó đã không còn là lý tưởng.”
Nuôi dưỡng niềm tin, rèn luyện ý chí và tinh thần
Tôi học được rằng lý tưởng không nuôi dưỡng chính nó.
Chúng ta phải là người nuôi nó, mỗi ngày một chút.
Tôi nuôi lý tưởng của mình bằng cách đọc, suy ngẫm, viết xuống, và lắng nghe tâm hồn mình nhiều hơn. Viết là cách tôi trò chuyện với chính mình, là nơi tôi nhìn lại đường đi và gợi nhớ lý do mình bắt đầu. Mỗi trải nghiệm – dù nhỏ – đều mang theo một bài học. Và chính những bài học ấy bồi đắp ý chí của tôi, khiến tôi vững vàng hơn với lựa chọn của mình.
Ý chí không phải là ngọn lửa lớn lao.
Nó là một ngọn đèn nhỏ nhưng không bao giờ tắt.
Ý nghĩ rằng cuộc sống là ở sự theo đuổi lý tưởng
Càng đi, tôi càng thấy rằng cuộc sống không nằm ở việc đạt được điều gì đó thật lớn. Cuộc sống nằm ở điều ta theo đuổi mỗi ngày – thứ khiến ta sống sâu hơn, tỉnh thức hơn, chân thật hơn với chính mình.
Tôi không chắc liệu mình có chạm đến “lý tưởng” hay không. Nhưng tôi chắc một điều: việc theo đuổi lý tưởng đã làm cuộc đời tôi trở nên đáng sống hơn.
Nếu ý nghĩa của đời sống là điều ta vẫn luôn tìm kiếm, thì có lẽ ý nghĩa ấy chính là: được theo đuổi một điều mà ta tin là đúng, bằng tất cả con người mình